vrijdag 5 oktober 2012

De onafhankelijke media als grote boze wolf

21 september 2012. In het anders zo rustige, Groningse dorpje Haren is vanavond een knalfeest aan de gang. Duizenden feestgangers komen af op een sweet sixteen party, bedoeld voor de vrienden van een jarig meisje. Compleet uit de hand gelopen en voor meer dan 1.000.000 euro schade. Allemaal door een enorme media hype. Maar wie geef je daarvan de schuld? De hostess van het feestje, een 15-jarig meisje? Of Facebook, het medium waarop de oproep verspreid werd? De gemeente Haren? De relschoppers? Niet echt een van bovenstaande, naar mijn mening. Volgensmij is in dit geval de onafhankelijke media van alles te verwijten, niet Facebook en zeker Merthe niet.

Als sinds jaar en dag is de ontwikkeling van media een gevoelig punt geweest. Immers, al sinds de uitvinding van de boekdrukkunst circa 1450, is er al hommeles. Bij het boek waren de argumenten duidelijk. Zo zou het het geheugen van de mensen verminderen, omdat ze nu niet meer de moeite hoefden te nemen iets uit hun hoofd te leren. De mensen zouden liever handgeschreven boeken lezen. Kortom, het was helemaal niet praktisch. Toen bijna vijf eeuwen later de televisie in beeld kwam, was het boek inmiddels geaccepteerd. Sterker nog, als je niet las, wie was je dan? Er waren nog maar weinig mensen die überhaupt niet konden lezen, binnen de grenzen van Nederland blijvend natuurlijk. Maar de televisie was bijna dodelijk, vonden enkele critici. Het boek zou verdwijnen, net als de kranten, en mensen zouden na een poosje absoluut niet meer zonder dat apparaat kunnen, ze zouden er afhankelijk van worden. Hetzelfde ging op voor de mobiele telefoon, het internet en nu Facebook.

Facebook is een medium, oorspronkelijk bedoeld om foto's en berichten met vrienden uit te wisselen in een beschermde omgeving. In vijf jaar tijd is Facebook veranderd in een open sociale omgeving waarin de meeste informatie voor iedereen zichtbaar is. Dit staat onder andere in een artikel van 25 mei 2010 uit het archief van nrc.nl. Hierin wordt ook vermeld dat er veel kritiek is van security bedrijven op de gemakkelijkheid waarmee derde partijen, zoals commerciële adverteerders  aan gegevens van de facebookers kunnen komen. En nu krijgt Facebook dus van sommige mensen de schuld voor het uit de hand lopen van Haren: Project X. Niet helemaal eerlijk, volgens mij. Facebook is namelijk een medium dat gemaakt wordt door zijn gebruikers. Alles wat er op staat wordt er door mensen op gezet, die als het goed is allemaal na kunnen denken over wat ze op dat moment waar plaatsen. Het is niet zo dat er een hogere autoriteit alle posts, statussen en afbeeldingen die geplaatst worden controleert.

Dus, als de mensen die berichten plaatsen verantwoordelijk zijn, is het dus de schuld van Merthe. Zij vergat immers haar Project X evenement af te schermen...
Nee, Merthe kon er ook niet zoveel aan doen dat dit zo ontzettend uit de hand gelopen is. Ze had misschien beter op kunnen letten, maar zij is ook maar een mens, ze is 15, dus niet alwetend en vergissen is menselijk.

Wie er, in mijn oogpunt, de schuld gegeven kan worden, zijn de onafhankelijke media, zoals de NRC, NOS,  Nieuwsuur, De Telegraaf,  Een Vandaag, RTL Nieuws, RTL Boulevard, DWDD et cetera  Zodra het nieuws uit was, werd het door al de bovenstaande opgepikt, wat op zich niet zo gek is. Wel gek vind ik het feit dat er op de redactie niet even net iets beter nagedacht werd over wat dit nieuws voor hype kon veroorzaken. Ze hadden het natuurlijk nooit helemaal kunnen voorzien, en de schuld ligt ook niet compleet bij hen, maar als je zoiets op de hele Nederlandse televisie op alle publieke en commerciële omroepen uitgebreid gaat bespreken, is de kans natuurlijk vrij groot dat het opgepikt wordt door veel meer mensen dan wanneer je het een beetje doodzwijgt. Dan staat het namelijk alleen op Facebook, en het is heus niet zo dat alle facebookgebruikers dat te zien krijgen. Om eerlijk te zijn is de reden dat ik van dit hele gedoe weet, het feit dat ik zo nu en dan nog wel eens een krant lees of het nieuws kijk.

De media, maar dan vooral de oude, heeft een Facebook berichtje enorm opgeblazen. Een deel van de schuld zal ongetwijfeld bij Merthe en Facebook liggen, maar de eigenlijke mediahype is toch vooral veroorzaakt door de reportages, spotfilmpjes, krantenartikelen en nieuwsitems van one vrienden uit Hilversum, die ook van geen ophouden wisten.